ارزیابی سیستم آبیاری شیاری و تاثیر آن بر زهکشی (مطالعه موردی) مزارع شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت تپه

با توجه به اینکه ارزیابی هر سیستم آبیاری بر پایه اندازه گیری در شرایط واقعی مزرعه و حین کار طبیعی سیستم استوار می باشد، این تحقیق در دو مزرعه از مزارع 201 شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت تپه برای سه نوبت آبیاری متوالی صورت گرفت. در هر کدام از مزارع هفت شیار متوالی انتخاب بطوری که شیارهای زوج آزمایشی و شیارهای فردی حایل بودند مزارع به روش آبیاری شیاری انتها بسته آبیاری می شد. متوسط طول شیار در مزرعه ‏‎201 c1‎‏، 268 متر و در ‏‎201 e‎‏، 165 متر و نیشکر در کف شیار کشت شده بود، جهت تعیین ویژیگهیای فیزیکی و شیمیایی خاک، به فواصل 100 متری در طول یک شیار، در دو عمق 33-0 و 66-33 سانتیمتری نمونه های خاک تهیه شد. برای اندازه گیری شدت جریان ورودی به شیارهای آزمایشی فلوم های ‏‎wsc‎‏ در فاصله سه متری ابتدا شیار نصب شد. برای تعیین زمان های پیشروی و پسوری طول شیارهای آزمایشی به فواصل 20 متری ایستگاه گذاری شد. جهت تعیین روطبت در طول شیارهای حایل با فواصل 50 متری در دو عمق فوق الذکر یک روز قبل از آبیاری و 48 ساعت بعد از آبیاری به وسیله متد تهیه شد. نتایج نهایی تحقیق عبارتند از: 1-متوسط راندمان کاربرد آب در مزرعه ‏‎201 c1‎‏، 12/52% و در مزرعه ‏‎201e‎‏، 36/61% می باشد. 2-عمق آب زهکشی در مزرعه 1 ‏‎201c‎‏،5/05 سانیمتر، تقریبا دو برابر عمق آب زهکشی طراحی (85/2 سانتیمتر) و به همین ترتیب در مزرعه ‏‎201 e‎‏، 9/81 سانتیمتر که تقریبا سه برابر عمق آب زهکشی طراحی (98/2 سانتیمتر) می باشد. 3-شدت تخلیه زهکشی مزرعه ‏‎201 c1‎‏، 22/7 میلیمتر در روز و در مزرعه ‏‎201e‎‏، 14/01 میلیمتر در روز می باشد. در هر دومزرعه کمبود رطوبت واقعی خاک بیشتر از کمبود رطوبت مجاز خاک بود و آبیاری های دیرتر از زمان نیاز گیاه به آب انجام گرفته بودند. 5-راندمان نیاز آبی در دو مزرعه 100% بود و هر دو مزرعه از لحاظ کفایت مشکلی نداشتند. جمع بندی و تحلیل نتایج حاصل از تحقیقات بیانگر ضعف مدیریت آبیاری در مزرعه می باشد، علاوه بر این که گیاه در فاصله آبیاری ها بطور متناوب تحت تنش کم آبی قرار می گیرد و مقادیر مصرف آب نیز بیش از حد می باشد و راندمان کاربرد پایین تراز حد انتظار است راه حل های بهبود با توجه به شرایط موجود که از نظر اجرایی نیر مقدور باشد پیشنهاد گردیده اند.